De tuin in de winter

Het is net iets uit een sprookje: als alles nog kaal is, bloeit de bladhoudende heester Camellia japonica (ook bekend onder de consumentennaam Camelia of Japanse roos) al uitbundig. Kou noch sneeuw houden deze winterbloeier tegen, in de eerste vier maanden van het jaar schittert de plant met grote roosachtige bloemen tot wel 12 cm doorsnee. De combinatie met het grote, glimmende donkergroene blad maakt het een aansprekende verschijning voor iedereen die behoefte heeft aan groen en kleur op het terras, in de tuin of op het balkon.

We zitten alweer in het najaar en de eerste kou heeft zich ook al laten voelen. Nog geen dikke witte pakken sneeuw waar we allemaal vaak stiekem op hopen maar de temperatuur zakt steeds vaker richting het vriespunt. Gelukkig kunnen wij ons hiertegen kleden met handschoenen en een lekker warme muts maar voor de tuin is het wat lastiger om zich te wapenen tegen al dat winterse geweld. Gelukkig hebben we nog even de tijd om onze tuin winterklaar te maken zodat je ook in het voorjaar weer kunt genieten van een mooie tuin. Wij geven je een paar handige tips om je tuin winterklaar te maken.

In januari zijn de meeste tuinplanten in ‘winterslaap’, maar gelukkig zijn er uitzonderingen. Het heideplantje bijvoorbeeld zorgt hartje winter voor kleur in de tuin. Deze robuuste tuinplant met kleine bloemetjes is er eentje om van te houden. Maak eens kennis met de Tuinplant van de Maand januari en sluit ‘em in je armen.

Bloeiende liefde
Heide (botanische naam: Erica) kan zowel in de volle grond als in potten geplant worden. Het kleurrijke struikje wordt ongeveer 25 centimeter hoog en is daarom bijzonder geschikt om vooraan in de border te planten. De kleine bloemetjes hebben een rode, paarse of witte kleur en nodigen uit om van dichtbij te bewonderen. Heide staat garant voor minimaal een winter vol kleur… de plant bloeit tot ver in april! Bij elkaar
Als de weersomstandigheden het toelaten, kun je ook in januari tuinieren. Heerst er Elfstedenkoorts en is de tuingrond bevroren… wacht dan liever tot alles weer ontdooid is! Het planten is zeer eenvoudig: maak een gaatje in de grond, stop er een heideplantje in en druk goed aan. Wanneer je heide een plekje in de border geeft, zet ze dan in groepjes bij elkaar. Dat valt in een kale wintertuin goed op en geeft een natuurlijk en kleurig effect.

DIY-tip
Maak van ijzerdraad een hartvorm, bind er wat takjes heide langs en hang het geheel op. Niet alleen decoratief maar tevens een subtiele hint aan je partner dat het over een paar weken Valentijnsdag is…

Kijk voor meer informatie en inspiratie op www.mooiwatplantendoen.nl.

Een onaantrekkelijke en inspiratieloze wintertuin? Dat is nergens voor nodig! Geen tuinplant die in de wintermaanden zo lang en zo mooi bloeit als de kerstroos. Deze beauty met wintergroen blad en stralend witte bloemen is een echte aanwinst voor de tuin. November is een goede maand om deze tuinplant een plekje in de border te geven.

Winterkoning
De kerstroos (botanische naam: Helleborus niger) kan overal in de tuin worden geplant: zowel in de halfschaduw als op een zonnig plekje. Vanaf november tot in maart zijn de prachtige bloemen te zien. Zelfs sneeuw of vorst doen de kerstroos niets. Als de tuinplant het naar z’n zin heeft, komt hij elk jaar opnieuw tot bloei. Ben je helemaal verliefd op deze beauty? Laat je dan ook eens verleiden door andere soorten. Bijvoorbeeld de Helleborus orientalis. Deze tuinplant is eveneens wintergroen maar heeft verschillende bloemkleuren variërend van wit tot donkerpaars en soms zijn ze zelfs gespikkeld. De bloeitijd van Helleborus orientalis is van januari tot ver in april.

Tip: Geveltuintje? De kerstroos is een ideale plant. Dat komt omdat de grond rondom een gevel of muur vaak veel kalk bevat en daar is de kerstroos extra dol op.

De Corsicia Birdgarden maakt van iedere tuin een sfeervolle broedplaats voor vogels. Dankzij het dubbelwands vogelhuisje in de bloembak zullen vogels deze plek snel genoeg herkennen als broedplaats. Bij het ontwerpen van dit product hebben vogelexperts geholpen.

Gemakkelijk te installeren
Deze bloembak van Elho is bovendien ook gemakkelijk te installeren. Het geïntegreerde watersysteem in de bloembak zorgt ervoor dat de planten gezond blijven. De hoge kwaliteit kunststof zorgt ervoor dat deze bloembak vele jaren mee gaat.

Dit vogelvoederhuis is een paradijsje voor de vogels. Via de vele openingen kunnen de vogels gemakkelijk van het voer genieten. De koepel boven het ruif ziet er niet alleen mooi uit, maar zorgt er ook voor dat het eten niet snel bederft. Het huisje is volledig gemaakt van keramiek en heeft een modern uiterlijk. Via het koort kan het huisje gemakkelijk worden opgehangen.

Een leuk accessoire in iedere tuin waar de vogels erg blij mee zullen zijn!

Heeft u geen ruimte op uw balkon voor een vogelvoedertafel, maar wilt u wel graag de vogeltjes verwelkomen? Dan is deze balkonvoedermand echt iets voor u!

De Esschert Design balkonvoedermand heeft 2 haken, zodat u de mand makkelijk over de balkonrand hangt. Zo behoudt u alle ruimte op het balkon en kunt u toch genieten van de vogeltjes.

De balkonvoederbak is gemaakt van riet en heeft 6 vakjes die gevuld zijn met verschillende soorten vogelvoer (o.a. zonnebloempitten, zaadjes en vetbollen). Met deze balkonvoedermand van Esschert Design zult u gegarandeerd vogeltjes aantrekken en hebben de vogeltjes zelfs nog keuze als ze bij u komen eten!

Geniet u ook zo van al die mooie vogeltjes die in uw tuin komen om een lekker hapje te eten? Deze leuke vogelvoeder heeft een design in de vorm van een dennenappel. De vogelvoeder is dus niet alleen leuk om vogeltjes aan te trekken, de vogelvoeder zal ook leuk staan in uw tuin. U kunt de vogelvoeder gemakkelijk ophangen door het haakje wat aan de vogelvoeder bevestigd zit. Met deze vogelvoeder van Esschert Design zult u gegarandeerd vogeltjes aantrekken!

Wist u dat de vogels in uw tuin gek zijn op pindakaas? Ze smullen van de combinatie van vet en noten. Maar ja, hoe hang je een pot pindakaas op?

De Peanutbar is een aluminium houder waar u makkelijk een gewone pot pindakaas inschuift. Bevestig de de Peanutbar aan een muur of boom in uw tuin, schuif de pot pindakaas erin en ga zitten en geniet van alle bezoekers.

De Peanutbar wordt geleverd inclusief pot pindakaas en is leverbaar in een blanke onbehandelde uitvoering of in een groene poedercoating.

In een tuin zijn we nooit alleen. We hebben niet alleen de planten om ons heen. Er zijn ook altijd legio dieren. Voor heel veel dieren is de winter een moeilijke tijd om te overleven. Sommige kunnen we een beetje helpen. U doet al heel veel voor het kleinste grut als u de tuin niet te netjes ‘winterklaar’ maakt. Laat wat afsterft maar lekker liggen. Daarin verschuilt zich van alles. Dat kan ook in een ‘insectenhotel’, een verzameling van verschillende stukken plantenstengels waar insecten in kunnen kruipen.

Laat voor de egels ergens een fijne stapel takken en blad liggen. Dat schijnt erg prettig te zijn om onder te ‘winterslapen’. Voer de vissen niet meer als de watertemperatuur onder 12 °C zakt. Hun spijsvertering kan geen voer meer aan. Vissen zijn immers koudbloedige dieren. En dan zijn er de vogels natuurlijk. Sommige zullen opnieuw gebruik gaan maken van de nestkastjes die nog hangen. Het zijn prima schuil- en slaapplekken. En verder hebben ze voortdurend brandstof (eten) nodig. Daar kunnen we ze mee helpen.

Een vogel moet zich veilig voelen op de voerplek. En dat betekent: voldoende zicht rondom om eventuele vijanden tijdig te zien aankomen en liefst vluchtstruiken om in te duiken niet al te ver weg. Denk ook aan uzelf: zorg dat de voerplek vanuit huis zichtbaar is, dan geniet u des te meer van al het gedoe daar.

Warm aangekleed nog even aan de slag op het winterterras. Er zijn nog genoeg planten die ook s winters mooi zijn. Het voordeel van tuinieren in potten is dat je de mooiste gewoon in het zicht kunt zetten. En als de planten dan ook nog eens in bijzondere potten staan, is het buiten én van binnen uit genieten.

Leucothoe axillaris Zeblid is een van die planten, die zeker de aandacht naar zich toe trekt op het winterras. Dit lage wintergroene struikje valt vooral op door het mooie van groen naar rood verkleurende blad. De bloemen zijn wat minder opvallend. In tuinen wordt hij vaak gebruikt als bodembedekker, maar in een pot kan hij in zijn eentje mooie sier maken.

Tongvaren
Het tongvarentje Asplenium scolopendrium heeft glanzende, wintergroene bladeren en is goed winterhard.

Deze groene tongetjes groeien dicht bij elkaar, in een kring. Op een gegeven moment kunnen er ook bladeren aan komen, die aan de onderkant lijnvormige sporendoosjes hebben. Hierin zitten de sporen, waarmee de plant zich uitzaait. Van nature komen ze voor op vochtige oude muren, beschaduwde greppelkanten en in bossen. Ook in een pot op het balkon of terras staan ze daarom het liefst in de (half)schaduw.

Rode potten
Trek de sfeer van binnen door naar buiten. Kleed het terras in de winter aan met warme gezellige kleuren. Kies bijvoorbeeld voor grote rode bloempotten. Combineer deze in grootte en vorm om de sfeer luchtig te houden. Bijvoorbeeld een paar kleinere potten met tongvarens en een grotere pot met een Leucothoe. Zoek er leuke accessoires bij.

Tip: Let erop dat de potten vorstbestendig zijn. Isoleer de binnenpot met noppenfolie, maar zorg wel dat de drainagegaten onder in de pot open blijven. Geef de planten s winters bij droog, niet-vriezend weer water.

Wanneer mis je iets het meeste als het er niet is en je er wel naar verlangt. Zoals nu naar een bloeiende tuin of wegbermen vol fluitenkruid, een overdadig paars, zondoorstoofd heidelandschap of één enkele, verrukkelijk geurende, versgeplukte roos. Dat is er s'winters allemaal niet. De natuur houdt haar adem in, maar toch strooit ze nog met kleine juwelen. Om intens van te genieten: winterbloeiende vasteplanten zoals kerstrozen, viooltjes en winterakonieten. Maar er zijn ook meer winterbloeiende heesters dan de meeste mensen weten. Heesters die zich niets aantrekken van de kou en soms subtiel, maar vaak zelfs uitbundig hun bloemen openen. Daarop willen we hier graag de aandacht vestigen. Winterbloeiers zijn een rijk bezit!

Winterbloeiers, een paar kleurrijke suggesties
Hazelaars (Corylus) kent iedereen. Het zijn bomen of hoge struiken. Ook de kronkelhazelaar met zijn bizarre takken hoort erbij. De verschillende soorten en rassen bloeien met gele katjes die als kattenstaartjes bengelen in de wind en wolken stuifmeel afgeven. Voor iedere, normale, iets vochtige tuingrond.

Winterheide (diverse soorten Erica) is er in tientallen cultivars met rode, roze, witte, paarse en lila bloemkleuren. Bovendien wintergroen, zelfs geel blijvend loof komt voor.

De vroeg bloeiende Fuji-kers (Prunus incisa Februari Pink) bloeit met grote, roze bloemen en straks loopt zijn blad uit in een lichtoranje tint. Prachtig, zowel nu als straks. Een Japanse kers die Prunus subhirtella Autumnalis heet, kan de hele winter bloeien met halfgevulde, roze naar wit verblekende bloempjes.

Kleurige en geurige winterbloeiers
Sneeuwballen (Viburnum) zijn er ook winterbloeiend. V. bodnantense Dawn bloeit met geurende, roze bloemen aan kale takken. V. tinus (bijv. de mooie Eve Price) bloeit met schermen witte bloempjes tussen het blijvende, glanzende, groene blad.

Toverhazelaars (Hamamelis) bloeien aan de kale takken. Hun spinachtige bloemen kunnen allerlei gele tinten hebben, maar ook bruin, oranje, rood of nog anders bloeien. En ze geuren verrukkelijk. Voor iets zure grond. De struiken kunnen wel 4 m hoog worden.

Dé winterbloeier (zo heet hij echt) is Chimonanthus praecox (ook wel meloenboompje genoemd). Een tot 2,5 m hoge struik die aan zn kale takken tijdens mooi winterweer zoet geurende, gele bloempjes met een paars hart laat uitlopen. Een juweel! Voor voedzame tuingrond.

Geurende struikkamperfoelie (Lonicera fragrantissima) bloeit nu met kruidig geurende witte tot lichtgele bloempjes. Voor voedzame, iets vochtig blijvende tuingrond.

Vogels in de tuin hebben het niet makkelijk in de winter; of hun voedsel is ingesneeuwd of het zit vast in de vorst. Om de vogeltjes een handje te helpen hangen veel mensen pindakorven of vetbollen op in de tuin en daar zijn de vogels dol op. Hierdoor verblijven vogels graag in de tuin en kunt u genieten van de aanwezige koolmeesjes, musjes, pimpelmeesje of roodborstjes.

Behalve met broodkruimels of andere etensresten zijn er veel meer andere mogelijkheden om vogels naar uw tuin te lokken. Wij geven u hierbij een aantal ideeën waarmee u de vogels kunt trakteren.

Op plekken waar vaak wateroverlast optreedt, kunt u de grond beluchten (gaten prikken met een speciale beluchter of tuinvork). Doe dit alleen tijdens niet-vriezend weer, als de grond niet bevroren is. Nooit (of zo min mogelijk) over een bevroren gazon lopen. Zo voorkomt u slechte plekken in het gras. Strooi regelmatig scherp zand op zulke plekken, dat maakt de grond minder modderig.

Sneeuw
Een flink pak sneeuw is een uitstekende beschermlaag voor uw planten. Sneeuw is sterk isolerend. Op coniferen met opgaande takken kan een pak sneeuw zwaar drukken, waardoor de takken gaan uitbuigen en zelfs kunnen afbreken. Verwijder de sneeuw om te voorkomen dat de vorm zich niet herstelt.

De vijver moet ademen
Met een ijsvrijhouder zorgt u ervoor dat uw vijver niet helemaal dichtvriest. Kwalijke gassen kunnen uit het water ontsnappen en zuurstof kan toetreden. Zo blijft de vijver ook gezond als het water met een ijslaag is bedekt.

Een vijver aanleggen
Als u nu een vijver aanlegt - bij vorstvrij weer - kunt u er al vanaf april plezier van hebben. Gebruik goede vijverfolie (rubberfolie is zelfs bij lage temperaturen heel flexibel). Houd de uitgegraven grond in de tuin. Maak er elders verhogingen mee. Dan is later de hele tuin weer gemakkelijk te egaliseren.

Boombanden controleren
Een boomband kan te strak zitten en in de bast groeien. Maak de band losser. Te losse banden die in een boombast schuren, vaster zetten.

Kuipplanten controleren
Controleer op aantastingen zoals luis en schimmels. Ruim afgevallen bladeren en dode takjes op, dat kunnen infectiebronnen zijn. Zorg op de bewaarplek regelmatig voor frisse lucht en laat de wortelkluiten niet helemaal uitdrogen.

Bron: Colour your life

Nu het aangloeiende winterlicht over het lage land strijkt, zijn heesters en bomen met kleurrijke of opvallende takken hoofdrolspelers in het tuintoneel. Alles wat kleur heeft, springt er uit en verdrijft de weemoed van de koude dagen. Kleur zet aan tot actie, positiviteit, ademt energie en vertrouwen. Zeker in de winter is dat uiterst welkom. Groenblijvende heesters spelen natuurlijk ook een belangrijke rol, maar het mooiste zijn de bomen en struiken met kleurige, opvallende takken. Ervaar het zelf, zet ze in de tuin en geniet ervan. Keus genoeg!

Kleurige suggesties
Een van de mooist getinte heesters is de witte kornoelje (Cornus alba Sibirica) die - anders dan de Nederlandse naam doet vermoeden - felrode takken heeft. De winterkleur ervan is het mooiste als de struik regelmatig wordt gesnoeid: jonge twijgen hebben de felste kleur. Deze rode bast wordt veroorzaakt door een rode kleurstof (anthocyaan). Die kleurstof ontstaat vooral onder invloed van zonlicht, waardoor de zonzijde van de twijg vaak roder is, en er soms kleurverschil ontstaat tussen boven- en onderzijde.

Geel, groen en oranje
Totaal anders is het vrolijke geelgroen van Cornus sericea. Vooral de variëteit Flaviramea heeft bijna gele twijgen. Hoe dichter bij de grond, des te groener ze worden. Ook deze uitlopers vormende plant moet goed worden gesnoeid. Heel bijzonder is een derde kornoelje: Cornus sanguinea Winter Beauty met wintertakken die onderaan oranjegeel zijn, daarboven roze en aan de einden rood. De twee laatstgenoemde hebben bovendien goudgeel herfstkleurend blad. De reuzenkornoelje Cornus controversa Winter Orange wordt een hoge struik of kleine boom met s winters roze takken en is daarvoor ook met gouden herfstkleur getooid. De kardinaalshoed Euonymus alatus valt sterk op door de merkwaardige kurklijsten op de takken.

Er zijn ook (wintergroene) bamboes met prachtige stengels
Bij Phyllostachys nigra var. henonis kleuren de stengels aan de zonzijde geelbruin, bij de soort (Ph. nigra) worden ze van groen, glanzend zwart. Soms groeien ze vreemd bochtig en kronkelend (Ph. flexuosa), hebben ze prachtige knopen (Ph. aurea) of vertonen fraai opgezwollen stengeldelen (Pseudosasa japonica Tsutsumiana) die s winters sterk opvallen.

Nog veel meer, maar iets groter moois
Acer palmatum Sangokaku is een tot 6 m hoog groeiende Japanse esdoorn met koraalroze jonge twijgen die langzaam donkerder worden. De Tibetaanse kers (Prunus serrula) heeft een prachtige, gladde, afbladderende, bruinrode schors op stam en takken. Bij Acer griseum is de schors oranjebruin. s Winters vallen ook berken met witte basten, zoals Betula utilis subsp. jacquemontii, extra op, net als bijzondere groeivormen, bijvoorbeeld van de kurkentrekkerwilg (Salix babylonica Tortuosa) en de kurkentrekkerhazelaar (Corylus avellana Contorta).

Tuintips voor januari
In deze maand valt er buiten weinig te doen. Loop niet over bevroren gras of op plekken waar vaste planten groeien of bollen zijn gepoot. Tijdens vorstvrij weer kan er worden gesnoeid (met name fruitbomen) en geplant (in pot gekweekte bomen, heesters en vaste planten). Zorg dat paden en terras goed beloopbaar blijven. Bescherm groenblijvende heesters tegen felle, kale vorst. Meer tips voor de tuin vindt u bij Tuinonderhoud voor de maand januari

Behalve winterbloeiende vaste planten zoals bijvoorbeeld de kerstroos (Helleborus niger) en de winterakoniet (Eranthis hyemalis), kunt u ook allerlei winterbloeiende heesters kiezen. Ze bloeien vroeg in de winter, laat, of de hele winter afwisselend door.

Sommige geuren. We noemen er een paar die u nu kunt planten:

Gele kornoelje (Cornus mas) - laat, geur

Mahoniestruik (Mahonia media Charity) - laat, geur

Sarcococca (Sarcococca hookeriana digyna) - laat, geur

Sneeuwbal (Viburnum tinus (wintergroen); Viburnum  bodnantense Dawn bloeit roze (bladverliezend)) - hele winter, geur

Struikkamperfoelie (Lonicera purpusii Winter Beauty) - hele winter, geur

Toverhazelaar (Hamamelis) - laat, geur

Winterbloeier (de echte: Chimonanthus praecox Grandiflorum) - hele winter, geur

Winterheide (Erica carnea) - hele winter

Winterjasmijn (Jasminum nudiflorum) - hele winter

Winterkers (Prunus subhirtella Autumnalis en Autumnalis Rosea) - hele winter

Zelfs in de maand januari is er in de tuin nog genoeg te beleven. Planten en bomen pronken met een rijke schakering aan wit-, bruin- en grijstinten. Ga op ontdekkingstocht en colour your life!

Vooral de stoere, robuuste bomen maken indruk in deze tijd van het jaar. Terwijl ze zich in de zomer nog konden verbergen onder een dik pak bladeren, tonen ze in de winter kaal en ongenaakbaar hun ware karakter. Op een heldere winterdag is het helemaal genieten: de krachtig gevormde takken en stammen steken dan scherp af tegen de strakke, blauwe lucht.

Onweerstaanbaar
De plataan (Platanus hispanica) is zon stoere jongen die in de winter zelfverzekerd staat te pronken. Met zijn knoestige takken maakt hij een prachtig wintersilhouet. De schilferende bast is jaarrond een lust voor het oog, maar met een laagje sneeuw is deze jongen helemaal onweerstaanbaar. De witte berk (Betula utilis jacquemontii) is met zijn roomwitte, afschilferende bast iets bescheidener, maar minstens net zo aantrekkelijk. Een enkele stoere jongen maakt het echt heel bont. De amberkleurige stam van deze esdoorn (Acer griseum) gaat steeds meer rafelen naarmate de jaren vorderen en kleurt dan glimmend donker bruinrood.

Lekker koel
Voor elke tuin is wel een boom te vinden. En dat is maar goed ook, want zonder bomen is een tuin toch een beetje saai. Bomen zorgen met hun hoogte voor een verticale lijn. Dat maakt de tuin levendig en interessant om naar te kijken. Bomen zorgen niet alleen voor hoogte. Met hun boomkroon gaan ze ook de breedte in. Dat is zeker op zomerse dagen een uitkomst. Het bladerdek houdt de zon tegen en zorgt op natuurlijke wijze voor verkoeling. Een geliefde schaduwboom is de plataan. Deze beschikt in de zomer over veel blad en kan gekweekt worden als dakboom, waarbij de takken over een horizontaal frame worden geleid. Daar kan geen parasol tegenop!

Spektakel
Door de wisselingen van de seizoenen raak je nooit uitgekeken op de tuin. Vooral bomen ondergaan constant gedaanteverwisselingen, waardoor je de seizoenen intens kunt beleven. En daarvoor hoef je echt geen kastanjeboom te planten. Een boom van een bescheidenere omvang, zoals Prunus serrulata, geeft ook elke seizoen een ander beeld. Deze sierkers bloeit in het voorjaar uitbundig met witte tot lichtroze bloemen, waarna de bladeren in de zomer prachtig groen worden om in de herfst geeloranje te kleuren. Na de winter begint het spektakel opnieuw.

Weldadig
Het voelt goed in de buurt van bomen. Wie weleens een boswandeling maakt, weet dat spanning en stress als sneeuw voor de zon verdwijnen. Zelfs het uitkijken op een boom heeft al een weldadig effect. En om het nog aantrekkelijker te maken hebben bomen een luchtzuiverende werking. Daarmee dragen ze bij aan een gezonde leefomgeving.

Boomconcert
Ook dieren zijn blij met bomen. Het planten van een of meer bomen is een goede manier om ze te lokken. Vooral vogels zijn dankbare gebruikers. Ze vliegen van boom tot boom op zoek naar voedsel tussen de takken en bladeren. Ook om te rusten en te schuilen is een boom ideaal. Sommige soorten bouwen er bovendien hun nest in. Op zoele zomeravonden is de kans groot dat een vogel op een tak neerstrijkt om een concert ten gehore te brengen. Een mooiere beloning voor het planten van een boom is er niet!

Tuintip 1: Voer de vogels in de tuin, vooral bij aanhoudende vorst. Leg het tuinvogelboek klaar om te kijken wie er op visite komen! Bied het voer altijd aan op een open plek in de tuin, zodat de vogels dreigend gevaar op tijd kunnen zien aankomen.

Tuintip 2: Maak plannen voor het voorjaar. Verzamel fotos van tuinen die je aanspreken, maak een lijst van aan te kopen planten. De voorpret kan nu al beginnen! Meer inspiratie is te vinden op colour-your-life.nl

Bron: Tuinweb Pers

Zilverkleurig blad of blad met wat zilver of wit erin is altijd uiterst welkom in de tuin. Die kleur geeft ruimte maar overheerst niet, het licht weerspiegelt er prachtig op. Zilverbladige planten doen zuidelijk aan - zilver aan planten geeft een vakantiegevoel. Denkt u maar aan de zilvergroene olijfboomgaarden in de landen rond de Middellandse Zee, het zilvergrijs van de Perovskia-stengels die blinken in de zinderende zomerhitte van de dalen in Afghanistan, of het zilverwit van de basten in de Scandinavische berkenbossen. Zilver combineert met alles, vandaar dat zilverbont blad altijd zo mooi is. De zilverwitte kleur wordt bij planten soms veroorzaakt door een donslaagje, dat zelfs harig kan zijn, een waslaagje, of gewoon het ontbreken van pigment.

Bij witbont blad ontbreken de groene chlorofylcellen op de witte plekken. Op die plekken kan de plant dan niet (met behulp van zonlicht) koolzuurgas uit de lucht omzetten in suikers waar hij mee groeit. De groene delen in een witbont blad moeten dan harder werken en de plant gaat zo nodig extra bladgroen aanmaken. Daarom zie je bij witbonte planten die te donker staan, vaak dat het blad groener wordt. Zorg dus dat planten met witbont blad altijd voldoende licht krijgen.

Zilverbont en bladhoudend
Er zijn niet zoveel planten zilverbont en ook nog wintergroen of bladhoudend. Planten met die dubbele eigenschap zijn daardoor extra aantrekkelijk: echte blikvangers in de tuin. Als de term argent in een naam zit, weet u zeker dat er een zilverkleur in het spel is. Heel mooi zijn onder andere:

- Witbonte hulst (Ilex aquifolium Silver Queen). Dit is een vrouwelijke hulst met witgerand blad, die na bestuiving door een mannelijke hulst rode bessen vormt. Een witbonte mannelijke hulst is bijvoorbeeld I. aquifolium Ferox Argentea. Bekender en algemener is de cultivar Argenteomarginata. Heel mooi is het zeer gelijkmatig gevormde, eveneens witgerande blad van Handsworth New Silver. Er valt bij hulst dus wat te kiezen, ook qua groeisnelheid en hoogte.

- Wintergroene kardinaalshoed (Euonymus fortunei Emerald Gaiety (groene vrolijkheid)) vormt een heuveltje dat na jaren 1 m hoog en1,5 m in doorsnee kan zijn. Een makkelijke plant met frisgroen, grijs gemarmerd blad met een witte rand. s Winters kan het wit iets roze verkleuren, maar dat trekt in de lente weer bij. In de herfst vormt de plant als extra roomwitte zaaddozen waar oranje zaden in zitten. Groeit zowel goed in zon als schaduw.

- Bodembedekker Pachysandra terminalis Variegata wordt maar 10 cm hoog en breidt zich via uitlopers uit. Uitstekend als tapijtvormer op vrij vochtige grond en in lichte schaduw. In het voorjaar verschijnen zacht geurende, witte bloemen.

- Bonte klimop (Hedera colchica Dentata Variegata) is een prachtige, zelfhechtende klimplant met vrij groot, zacht, leerachtig blad met crèmewitte vlekken langs de randen. Groeit goed in lichte schaduw.

Minder bekend zijn bijvoorbeeld de bonte vuilboom (Rhamnus alaterna Argenteovariegata) - 2,5 m hoog, uitstekend winterhard, blijvend grijsgroen blad met witte randen - en Pieris japonica Little Heath met wintergroen blad met witte randen dat in het voorjaar felrood uitloopt. Meer over bontbladige heesters vindt u op www.colour-your-life.nl bij de tuinplanten.

Tuintips voor december
Een uitstekende periode om uw tuin te veranderen (als het niet vriest). Bladverliezende bomen en heesters kunt u probleemloos planten en verplanten. Vet gereedschappen en tuinmachines in nadat u ze heeft schoongemaakt (ook de houten stelen van gereedschappen invetten; het voorkomt uitdrogen en daarmee breken). Berg alles netjes op. Zet een ijsvrijhouder in de vijver. U kunt al vormsnoei bij bomen toepassen. Controleer drainage in potten en bakken; overtollig water moet weg kunnen. Blijf maaien zolang het gras groeit. Niet over bevroren gras lopen.

Lang niet iedere soort conifeer kan bolvormen opleveren. In principe kan dat alleen bij soorten die (minimaal voor een deel) van nature opgerichte takken vertonen. Maar zoals altijd zijn er ook uitzonderingen. Sommige bolvormen zijn uit heksenbezems of andere vergroeiingen ontstaan, andere worden bewust zo gesnoeid. Van Taxus bijv. zijn prachtige bollen te vormen. Ook worden er wel bollen gesnoeid aan de takken van soorten die zelf helemaal niet bolvormig zijn. De laatste zijn zelfs grote mode en zeer decoratief voor zowel strakke designtuinen als klassieke tuinen. Zulke snoeivormen worden in allerlei soorten en loofkleuren aangeboden.

Natuurlijke bolvormen
Soorten en cultivars die van nature een duidelijke bolvorm vertonen en dus niet zo gesnoeid hoeven te worden, zijn er ook volop (in maximummaten van 50 cm tot 3 m bij de allergrootste bolle cultivars). Picea glauca bijvoorbeeld, de witte spar, heeft prachtige bolvormen opgeleverd. Zoals P.g. Alberta Globe met zachte, lichtgroene naalden en het uit een heksenbezem voortgekweekte kleine bolletje Echiniformis met blauwgrijze naalden. De laatste is uiterst geschikt voor een trog of mini-rotstuintje. De iets afgeplat bolvormige Picea pungens Glauca Globosa is een dwergvorm met zuiver blauwgrijze, scherpe naalden. Een van de leukste bolvormige dennen is Pinus strobus Radiata (een vorm van de Weymouthden).

Een kleurrijke pot- of schaalbeplanting vormt een welkome blikvanger op het winterterras of balkon. Het is toch veel leuker als ook daar s winters wat fleurigs te genieten valt. Nog veel te vaak worden uitgebloeide bakken zomerbloeiers leeggemaakt en opgeborgen in plaats van hergebruikt. En dat terwijl er zoveel leuke planten zijn die het s winters prima doen. Een tuin, terras of balkon mag toch best het hele jaar mooi zijn! Het is heel makkelijk te realiseren.

Zomaar wat gezellige suggesties
Beplant uw potten en bakken opnieuw met groenblijvers, winterbloeiers, planten die heel vroeg in het voorjaar al kleur geven (als ook de eerste bolgewasjes bloeien), met planten die heel lang bessen of kleurrijke knoppen houden en die mooi groen of anders gekleurd blad hebben in allerlei tinten. Denk aan lang kleinblijvende coniferen als Chamaecyparis lawsoniana Ellwoodii en de mooie kegelvormpjes van Picea glauca Conica, wintergroene dwergmispels zoals Cotoneaster microphyllus, en de leuke lage struikkamperfoelies (Euonymus fortunei) met hun vrolijk gekleurde blad (bij Harlequin bijv. is dat frisgroen met zilver). Voor forse toeven kleur zorgen de winterheides (Erica carnea) in roze, wit, paars en rood plus mooie bladkleuren. De bergthee (Gaultheria procumbens) draagt heel lang rode besjes (de groene blaadjes geuren bij fijnwrijven naar kauwgom). De vele soorten klimop (Hedera) spreken voor zich. Kies voor potten en bakken kleinbladige rassen; u kunt ze later weer voor hanging baskets gebruiken. Bont klimopblad kan s winters ook heel mooi zijn.

De kerstrozen (Helleborus) hebben geen aanbeveling nodig. Wanneer u in hartje winter schitterende bloemen in de tuin wilt zien, kunt u niet zonder. Zet bakken met kerstrozen niet op een plek met de hele dag de volle zon, ze hebben liever wat meer schaduw. Leucothoe heeft prachtig gekleurd blad. Schijnhulst (Osmanthus) doet aan hulst (Ilex) denken. Salix caprea Kilmarnock is een treurwilgje dat zich al heel vroeg met katjes tooit. Deze vraagt wel een iets grotere bak, net als de fraaie kruipwilg Salix repens Iona die vanaf maart bloeit. Dan zijn er schitterende skimmias, zoals Skimmia japonica Rubella met zijn felrode winterse bloemknoppen, en groenblijvende planten zoals Vinca, Pachysandra en Euphorbia myrsinites. Het leuke is dat u al deze planten niet in het voorjaar weg hoeft te doen, zoals de eenjarige zomerbloeiers, maar ze gewoon in de volle grond van de tuin kunt planten, waar een aantal dan zelfs zal gaan bloeien. U heeft er dus dubbel plezier van.

Verzorging
Heel belangrijk is een goede drainage in de bak of pot. Maar vergeet ook isolatie tegen de kou niet. Dat lukt het beste door een pot of bak te voeren met noppenfolie. Zorg dan wel dat de drainagegaten open blijven. Plant in verse potgrond. Geef de planten tijdens de winter bij droog niet-vriezend weer water. Bij groenblijvers gaat de verdamping immers gewoon door. Afstrooien van de bak met een toplaagje fijn grind staat leuk en nivelleert vocht- en temperatuurverschillen bij de wortels.

De tuin in december
Tijd om over verbeteringen in uw tuin na te denken, bladverliezende heesters en bomen te planten, onderhoud aan uw tuinspullen- en gereedschappen te plegen, wat scherp moet zijn alvast te laten slijpen, en kwekerscatalogi te laten komen of op internet naar mooie nieuwigheden te zoeken. Ieder jaar is er weer verrassend veel meer plantenkeuze!

Bron: Plant Publicity Holland

Vanaf half september zijn ze weer volop verkrijgbaar... winterviolen! Met violen geef je in een handomdraai een boost aan de buitenkamer. De dappere plantjes bloeien tot ver na de winter want ze trekken zich van wind, regen of vorst nauwelijks wat aan. Rood, geel, paars of wit: herfst en winter waren nog nooit zo kleurrijk!

"subtitel">Warme kleuren

Het najaar is de tijd om het balkon, terras of de tuin gereed te maken voor de winter want de zomerbloeiers en vaste planten zijn nagenoeg uitgebloeid. Wie denkt dat het balkon of terras maandenlang kleurloos blijft, heeft het mis. Winterviolen zijn nu volop verkrijgbaar en bloeien in de wintermaanden dapper door. Een paar potten gevuld met kleurrijke violen zorgen al voor een sfeervolle buitenkamer. Populaire winterkleuren zijn dieppaars en wijnrood. Door deze violen in rieten manden te zetten creëer je een warme en landelijke sfeer. Een modern effect krijg je door knalgele violen te gebruiken in strakke potten. Violen zijn ideaal om de buitenkamer op te vrolijken.

Gemak
Winterviolen zijn zeer gemakkelijke plantjes. Ze hebben geen plantenvoeding nodig, enkel water! Tijdens vorstperiodes laten de bloemetjes hun kopjes hangen, maar wanneer de temperatuur weer boven het vriespunt komt, richten ze zich omhoog en kijken weer stralend de wereld in. Van winterblues is dus geen sprake! Geef de violen niet tijdens, maar pas na de vorst water. Wanneer je de uitgebloeide steeds bloemen weghaalt, blijven ze onverstoorbaar doorbloeien en nieuwe bloemen produceren.

Zelfs in de maand januari is er in de tuin nog genoeg te beleven. Planten en bomen pronken met een rijke schakering aan wit-, bruin- en grijstinten. Ga op ontdekkingstocht en colour your life! Vooral de stoere, robuuste bomen maken indruk in deze tijd van het jaar. Terwijl ze zich in de zomer nog konden verbergen onder een dik pak bladeren, tonen ze in de winter kaal en ongenaakbaar hun ware karakter. Op een heldere winterdag is het helemaal genieten: de krachtig gevormde takken en stammen steken dan scherp af tegen de strakke, blauwe lucht.