Denk even mee. Het is dinsdagavond, 18:42. Je bent net thuis van werk. Je kinderen vragen wat er te eten is. Je opent de koelkast. Het licht blijft uit. Geen stroom. Je checkt je telefoon – ook die laadt niet meer op. Wifi doet niks. Bovenop dat alles: je partner zit nog vast in de trein, want ook het spoor ligt plat.
Je denkt: “Ach, dat is zo weer gefikst.” Maar uren later zit je nog steeds in het donker. Je telefoon is op 8%, de pin doet het niet, je kinderen huilen van de honger en de verwarming slaat niet aan. En dan blijkt: het duurt geen paar uur... maar dagen.
Dat is geen sciencefiction. Dat is precies wat er onlangs in Spanje en Portugal gebeurde. En het gebeurt vaker. Nederland ontspringt de dans – tot nu toe. Maar als het gebeurt, hoe lang houd jij het dan vol?
Waarom is nú het moment om je voor te bereiden?
We zijn gewend aan comfort. Wifi. Warm water. Even wat bestellen. Thuiswerken met drie schermen. Maar onder dat gemak ligt een kwetsbaar systeem. En dat systeem piept en kraakt steeds vaker. Denk aan:
Stormen die hele regio’s platleggen
Cyberaanvallen op energiebedrijven
Leveringsproblemen in supermarkten
Technische storingen die landelijk uitrollen
Je denkt misschien: “Het zal wel loslopen.” Maar als dat moment komt, is het te laat om nog iets te kopen. Dan grijp je mis. Dan staan de schappen leeg. Dan werkt je bankapp niet meer.
Wie nú iets regelt, hoeft dan niet in paniek te raken. Die weet wat ‘ie moet doen. Die heeft water. Eten. Licht. Rust.
Wat moet je in huis hebben voor een stroomstoring van een week?
Je hoeft geen prepper te worden. Geen kelder vol blikken aan te leggen. Maar wel een basis waarmee je zeven dagen vooruit kunt. Dat voelt niet gek, dat voelt slim.
Wat heb je nodig als je koelkast uitvalt en je niks kunt koken?
Minimaal 2 liter water per persoon per dag, voor 7 dagen
Blikgroente, bonen, soep
Rijstwafels, crackers, noten
Instant havermout, noedels, couscous
Pindakaas, lang houdbare melk
Babyvoeding of dieetvoeding als nodig
Hoe kook je zonder stroom?
Stel je voor: het is koud, donker, en je kinderen vragen wanneer er eten komt. Je koelkast doet het niet meer, de elektrische kookplaat is uitgeschakeld en zelfs de waterkoker werkt niet. Juist in zulke momenten merk je hoe afhankelijk we zijn van elektriciteit voor iets basaals als een warme maaltijd. En die warme maaltijd is belangrijker dan je denkt: het geeft rust, structuur en comfort op een stressvolle dag.
Gelukkig zijn er eenvoudige manieren om ook zonder stroom warm eten en drinken te maken – zolang je daar van tevoren iets op voorbereidt. Wat je nodig hebt, hoeft helemaal niet groot of duur te zijn, zolang het maar veilig, zuinig en effectief is.
Handige kookopties bij stroomuitval
Camping gasstel met gaspatronen
Compact, betaalbaar en betrouwbaar. Ideaal voor buiten of in een goed geventileerde ruimte. Zorg dat je minstens 5 gaspatronen per week per huishouden hebt – meer als je voor meerdere personen kookt.Bio-ethanolbrander voor binnengebruik
Brandt op vloeibare bio-ethanol, geeft geen rook of roet en mag veilig binnenshuis gebruikt worden (mits je ventileert). Je kunt er eenvoudig een pan op zetten.Lichtgewicht pannenset of campingkookgerei
Klein en efficiënt. Denk aan een pan, steelpan en eventueel een ketel om snel water te koken.Aanstekers, stormlucifers of brandgel
Zorg voor meerdere manieren om vuur te maken. Stormlucifers zijn ideaal als het buiten nat of winderig is.Thermosflessen voor warm water
Onmisbaar. Kook in één keer veel water en bewaar het in thermosflessen om het later te gebruiken. Ook handig voor persoonlijke hygiëne als je geen warm water hebt.Instantproducten zoals oploskoffie, theezakjes, instantsoep of noedels
Je hebt alleen heet water nodig. Comfortfood dat weinig ruimte inneemt en lang houdbaar is.
Slimme hack: koken met een plan
Gebruik je gasbrander of bio-ethanolbrander bij voorkeur ’s ochtends om water te koken voor de hele dag. Giet het daarna in twee of drie thermosflessen. Zo hoef je niet telkens opnieuw vuur te maken en bespaar je brandstof. Je kunt het warme water gebruiken voor thee, soep, koffie, noedels, of zelfs een geïmproviseerde ‘wasbeurt’ met een washandje.
Veiligheid voorop
Let altijd op ventilatie als je kookt met vuur, ook bij bio-ethanol. Gebruik branders nooit op een wiebelige ondergrond en houd kinderen op afstand. Zet een blusdeken of een emmer zand in de buurt – water is niet geschikt voor vet- of spiritusbranden.
Hoe blijf je warm tijdens een stroomstoring?
Een van de grootste uitdagingen bij een langdurige stroomstoring is de kou. Zodra de verwarming ermee stopt, merk je pas hoe snel je huis afkoelt – vooral in de winter. De temperatuur kan binnen een paar uur zakken tot een punt waarop je je jas binnen aan wilt trekken. En slapen onder een normaal dekbed is dan ineens niet genoeg meer.
Daarom is het belangrijk om vooraf te weten wat je kunt doen om warmte vast te houden. Niet alleen voor comfort, maar ook voor je gezondheid. Vooral ouderen, jonge kinderen en mensen met een lagere weerstand lopen sneller risico op onderkoeling.
Met een paar simpele maatregelen kun je de warmte in huis verrassend goed vasthouden.
Slimme manieren om je huis warm te houden
Dikke kleding en laagjes
Trek thermo-ondergoed, dikke sokken en fleecekleding aan. Vergeet je hoofd en handen niet: veel warmte verlies je via daar.Dekens, slaapzakken en plaids
Leg op elke verdieping of kamer een stapel dekens klaar. Ook handig om 's nachts bij elkaar te slapen en dekens te delen.Thermische folie of aluminium achter de gordijnen
Hiermee weerkaats je de lichaamswarmte terug de kamer in, in plaats van dat die via de ramen verdwijnt. Kost weinig, werkt goed.Warmtekamer maken
Kies één ruimte in huis waarin je met het hele gezin verblijft. Sluit de rest van het huis af en gebruik handdoeken, dekens of tochtstrips om kieren en deuren dicht te maken. Hoe kleiner de ruimte, hoe makkelijker warm te houden.Nooddekens (zilverkleurige thermodekens)
Ze lijken dun, maar ze houden verrassend veel lichaamswarmte vast. Ideaal voor noodsituaties en nemen nauwelijks ruimte in.Mini-verwarming maken van waxinelichtjes
Zet een aantal waxinelichtjes onder een omgekeerde terracotta bloempot op een hittebestendig oppervlak. De pot absorbeert de warmte en straalt die langzaam uit. Niet geschikt voor grote ruimtes, maar in een kleine kamer voel je duidelijk verschil.- Veilig slapen bij kaarslicht
Gebruik kaarsen en waxinelichtjes nooit als je gaat slapen. Zet een zaklamp of hoofdlamp binnen handbereik. Laat kinderen nooit zonder toezicht bij open vuur slapen.
Bonus: slapen als een scout
Gebruik een tentje (ja, gewoon een kampeertent) in de woonkamer. Dat klinkt misschien gek, maar in een kleine afgesloten ruimte blijft je lichaamswarmte beter hangen dan in een open slaapkamer. Veel gezinnen hebben dit tijdens stroomstoringen als dé redding ervaren — en voor kinderen wordt het zelfs een avontuur.
Hoe blijf je bereikbaar bij een stroomstoring?
Zodra de stroom uitvalt, is je wifi weg. Je router werkt op netstroom, en ook zendmasten kunnen uitvallen of overbelast raken. Opeens merk je hoe afhankelijk je bent van digitale verbinding. Geen contact met je familie, geen appjes, geen updates. En dat is niet alleen onhandig – het kan ook echt stressvol zijn.
Met een paar slimme oplossingen zorg je ervoor dat je in contact blijft met de buitenwereld, ook als het licht en het internet uit zijn gevallen.
Dit heb je nodig om bereikbaar te blijven
Powerbank van 20.000 mAh of meer
Hiermee laad je je smartphone meerdere keren op. Zorg dat je er minimaal één volledig opgeladen in huis hebt.Zonnepaneel (USB-output)
Perfect om overdag je powerbank of telefoon op te laden als de stroom langdurig wegblijft. Leg hem in het raam of op het balkon.Prepaid simkaart als backup
Als je provider uitvalt, kun je met een andere sim (en eventueel een oude telefoon) toch online blijven.Je telefoon als wifi-hotspot
Check van tevoren hoe dit werkt en of je databundel toereikend is. Veel providers bieden extra databundels aan bij calamiteiten.USB-lampje
Klein maar krachtig. Werkt op je powerbank en geeft voldoende licht om 's avonds je telefoon te gebruiken of iets te lezen.Papieren lijst met telefoonnummers
Voor als je telefoon leeg is of apps niet werken. Bewaar deze op een vaste plek, bijvoorbeeld in je noodmap of agenda.
Hoe blijf je geïnformeerd zonder wifi?
Nieuwsapps, sociale media en pushmeldingen zijn handig – tot het netwerk ermee stopt. Bij een grote storing heb je geen garantie dat je internet of telefoon het blijft doen. Daarom is het goed om te zorgen dat je ook offline toegang hebt tot nieuws en noodinformatie.
Wat helpt dan wél?
FM-radio op batterijen of dynamo (handmatig op te laden)
Werkt altijd, zendt officiële updates uit en is betrouwbaar bij storingen. Sommige modellen hebben ook een ingebouwde zaklamp of powerbankfunctie.Extra batterijen in huis
Zorg dat je de juiste maten hebt, vooral voor je radio en zaklampen.Oude telefoon met offline info
Denk aan noodnummers, kaarten, handleidingen en contactpersonen. Zet de telefoon uit tot je hem nodig hebt om stroom te besparen.Papieren documenten en handleidingen
Denk aan kopieën van je zorgverzekering, gas/water/elektra-info, medische gegevens en contactpersonen.
Extra slimme hack: vang overdag licht, gebruik het 's avonds
Solar-tuinlampen zijn niet alleen voor buiten. Zet ze overdag in de vensterbank of tuin om op te laden, en gebruik ze 's avonds binnen als gratis lichtbron. Ze zijn veilig, gaan lang mee en geven verrassend veel licht.
Wat vergeten mensen bijna altijd?
Contant geld: als pin uitvalt kun je nergens betalen
Medicatievoorraad: overleg met je apotheek over 7 dagen extra
Hygiëne: natte doekjes, toiletpapier, vuilniszakken
EHBO-kit: paracetamol, pleisters, ORS
Huisdierenvoer: droge brokken, schoon water
Let ook op:
Heb je spullen boven staan? Wat als het huis onder water loopt én de stroom uitvalt? Bewaar belangrijke papieren en spullen in waterdichte boxen, het liefst op hoogte.
Hoe zit het met water als je in een flat woont?
Veel flats hebben elektrische pompen voor waterdruk. Als de stroom wegvalt:
Geen stromend water
Geen doorgespoelde wc
Geen douche
Wat te doen?
Vul meteen je bad of emmers zodra de stroom uitvalt
Gebruik regenwater voor wc’s
Bewaar zuiveringstabletten of een waterfilter (zoals Lifestraw)
Koop een campingdouche: met een opblaaszak en slangetje kun je jezelf toch wassen
Wat doe je met kinderen tijdens een storing?
Geen Netflix, geen iPad, geen licht. Dan voel je pas hoe afhankelijk je bent van schermen. Bereid je voor:
Kleurboeken, puzzels, spelletjes
Offline muziek, verhalen op mp3-speler
Kaarslicht-verhalen vertellen: wie verzint het spannendste verhaal?
Story: Tijdens een uitval in Zeeland maakte een gezin van de storing een "kampvuur-avond" in de woonkamer. Kussens op de grond, soep uit blik, marshmallows op waxinelichtjes. Kinderen vonden het geweldig.
Dat is het verschil tussen chaos en herinnering.
Laatste checklist: heb jij dit al?
Water voor 7 dagen
Eten zonder koelkast
Lichtbronnen en batterijen
Radio zonder stroom
Gasstel of bio-brander
Medicatievoorraad
Powerbank & zonnepaneel
Offline vermaak
Contant geld
Noodplan met buren of familie
Extra handige hacks bij stroomuitval (die je waarschijnlijk nog niet kende)
1. Gebruik je vaatwasser als ‘droge kluis’
Stroom weg? Geen waterdruk? Je vaatwasser is dan ineens een waterdichte opbergplek voor belangrijke papieren, medicijnen of elektronica. Hij sluit goed af en beschermt tegen vocht.
2. Kaarsvet hack
Giet gesmolten kaarsvet in een lege blikton (bijvoorbeeld van bonen) met een stevig katoenen touw erin. Zo maak je zelf een langdurige noodbougie van 6-8 uur.
3. Mobiele router met simkaart
Investeer in een 4G-router met simkaart als alternatief voor wifi. Combineer met een powerbank of zonnepaneel en je kunt blijven werken of communiceren.
4. Hoofdlamp op een fles water = mini-lantaarn
Span een hoofdlamp om een doorzichtige waterfles en laat het licht in de fles schijnen. Zo verlicht je een hele kamer met diffuus licht, in plaats van een smalle straal.
5. Vochtige doekjes voor afwas
Als je water schaars is, gebruik dan babydoekjes of vochtige schoonmaakdoekjes om servies en bestek af te vegen na gebruik. Scheelt water én tijd.
6. Grote jerrycan met kraantje
Beter dan losse flessen: een grote jerrycan van 10-20 liter met een kraantje. Handig voor handen wassen, koken of afspoelen. Tip: zet hem op het aanrecht als tijdelijke kraan.
7. Aluminiumfolie als warmte-reflector
Plak folie achter je verwarming of bij kaarsen en waxinelichtjes. Het weerkaatst de warmte en verhoogt de effectiviteit van je warmtebronnen aanzienlijk.
8. Gebruik je koelkast als voorraadbox
Zet hem bij uitval tijdelijk uit (de compressor trekt stroom bij terugkomst). Vul hem met flessen water, kaarsen, droogvoer en gereedschap. Alles op één plek, in het donker.
9. Offline apps voor gezondheid en EHBO
Installeer apps zoals EHBO Rode Kruis, Offline Google Translate, en offline recepten-apps met simpele eenpansgerechten.
10. Maak een flessenlamp van olie
Geen kaars? Vul een glazen pot met olijfolie, gebruik een katoenen touwtje als lont, en je hebt een eenvoudige olielamp. Veilig en geurloos.
11. Leg kleine flesjes water in de vriezer voor koelelement
Hoogzomer en stroomuitval? Met wat ingevroren flesjes plat water heb je altijd een koelelement bij de hand om je voedsel uit de koelkast langer koel te houden.
Meestgestelde vragen over stroomstoringen
Hoe lang duurt een gemiddelde stroomstoring?
Meestal enkele uren, maar bij grote storingen kan het dagen duren. Daarom bereid je je beter voor op het ergste.
Is het overdreven om dit allemaal te regelen?
Nee. Het is net als een EHBO-kit: je hoopt het nooit nodig te hebben, maar als het zover is ben je blij dat je het hebt.
Is een generator handig?
Alleen als je het goed kunt ventileren en veilig opslaan. Ze maken veel herrie en zijn niet voor iedereen praktisch.
Kan ik dit ook op een klein budget doen?
Zeker. Begin met water, blikvoer, een zaklamp en kaarsen. De rest bouw je in stappen op.
Naast stroomuitval zijn er nog meer situaties waarin je thuis onverwacht moet schakelen. Denk aan geen drinkwater uit de kraan, internet- en telecomuitval, of extreem weer zoals storm, overstroming, hittegolf of juist hevige sneeuwval. Ook voedseltekorten of lege schappen in de supermarkt kunnen voor verrassingen zorgen, net als een plotselinge evacuatie bij brand, gaslek of wateroverlast. En dan is er nog het risico van een cyberaanval op infrastructuur, waarbij meerdere systemen tegelijk uitvallen. Voor al deze scenario’s is het waardevol om te weten wat je kunt doen om voorbereid en zelfredzaam te blijven.
